Kronika miasta i gminy Skała

Regulamin klubu ,,Kroniki” w kawiarni ,,Kasper” Skała ul.Francesco Nullo 4 tel.012 3891254 mail.lesadaenator@gmail.com tel.0608680292

1.Członkiem klubu może być każdy człowiek, chcący działać na rzecz rozwoju gminy Skała i sąsiednich gmin.
2.Członek klubu kieruje się 8.przykazaniem:Nie mów fałszywego świadectwa przeciw bliźniemu twemu.
3.Do klubu może należeć każdy, któremu leży na sercu dobro wspólne, bez względu na wyznanie, odrębność kulturową i narodowościową.
4.Każdy klubowicz winien rozsławiać dobre imię gminy Skała i gmin z nią sąsiadujących.
5.Pamiętajmy, że nie każdy może podzielać nasze poglądy. Szanujmy wyrazicieli innych niż nasze.
6 W klubie mogą działać sekcje zainteresowań, tworzone na wniosek klubowiczów.
7 Klubem kieruje Rada klubu składająca się Trójki kierującej i kierowników sekcji.
8.Przy klubie działa Komisja rewizyjna odpowiadająca za finanse klubu.
9.Program działania klubu zatwierdza Zarząd Klubu, który tworzą Trójka i kierownicy sekcji.
10.Klub nie prowadzi działalności strikte politycznej, ale społeczno - kulturalną.
11.Członkowie klubu mogą należeć do różnych ugrupowań politycznych.
12.Na spotkaniach nie wolno prowadzić kampanii politycznych.
13.Dopuszczalne jest spotkanie z posłem, senatorem i eurodeputowanym –nigdy przed wyborami.
14.Klubowicze powinni wspierać działalność innych organizacji i stowarzyszeń mających na celu dobro wspólne.
15.Klub będzie organizatorem spotkań z ciekawymi ludźmi tworzącymi kulturę materialną i duchową.
16.Klub może być organizatorem imprez turystyczno- krajoznawczych.
17.Członkowie powinni popularyzować ludzi szczególnie zasłużonych dla naszych małych Ojczyzn.
18.Klub może być inicjatorem różnych przedsięwzięć wydawniczych i kulturalno- oświatowych.
19.Klub ustanowi wyróżnienie dla osób zasłużonych dla miasta i sąsiednich gmin.
20.Nazwa wyróżnienia zostanie ustanowiona inną uchwałą i specjalnym regulaminem jej przyznawania. Wyróżnienie ma nosić wymiar honorowy i nie będzie niosło skutków finansowych.
21. Wyróżnienia będzie przyznawać kapituła / niezależna od władz samorządowych/, składająca się z osób zasłużonych dla miasta i gminy oraz gmin sąsiednich - pierwsze tytuły przyzna zarząd klubu.

Konkurs z nagrodą ufundowaną przez firmę MBM-bus Krzysztofa Farata

1.Z jakiej okazji odbył się zjazd absolwentów Liceum Ogólnokształcącego w Skale?
2.Wymień nazwiska przynajmniej 2 nauczycieli-absolwentów skalskiego liceum  , którzy są  lub byli nauczycielami LO w Skale?
3.W którym roku Skała odzyskała prawa miejskie, podaj imię i nazwisko ówczesnego przewodniczącego Rady Gminy?
4. Kto był prezydentem fundacji Błogosławionej Salomei.?
5. Wymień nazwiska przynajmniej 5 bibliotekarek z biblioteki i jej filii dotowanych przez samorząd.
6.Wymień placówki  oświatowe w Skale i gminie.
7.Podaj dokładny adres sponsora nagrody oraz dwa numery telefonów do firmy.

O zwycięstwie i zdobyciu nagrody zadecyduje poprawna odpowiedź  na 7 pytań i najdokładniejsze wykonanie zadania specjalnego:
-podaj jak najwięcej imion i nazwisk żyjących i nieżyjący ludzi, z których gmina Skała jest dumna, a ich korzenie wywodzą się z naszej małej Ojczyzny / profesorowie, lekarze, oficerowie WP, księża,  historycy, działacze państwowi i samorządowi i inne znane osoby/. Warto pomyśleć, bo nagroda jest cenna.
Skład komisji do oceny zadania specjalnego zostanie wyłoniony na spotkaniu w klubie ,,Kroniki”, które odbędzie się 25 czerwca /czwartek/ o godz.18.00 w kawiarni ,,Kasper” Skała ul.Francesco Nullo 4
Termin nadsyłania rozwiązań i zadania specjalnego do 20 lipca 2009 r. na adres:jurand000@gmail.com

Interesujące miejsca w okolicy
(południowa część Jury Krakowsko - Częstochowskiej)

Gmina Wielka Wieś leży w południowej części Jury Krakowsko-Częstochowskiej i na północny zachód od Krakowa bezpośrednio z nim granicząc (ok. 15 km od jego centrum).
Południowa część gminy ma charakter łagodnie wznoszącego się płaskowyżu, natomiast część północna opada gwałtownie ku dolinom Prądnika, Kluczwody i Będkówki.
Charakterystyczna cechą tego terenu są liczne formy krasowe, malownicze doliny jurajskie oraz wapienne ostańce, wznoszące się ponad pofalowanym krajobrazem. Teren Gminy ze względu na swe wysokie walory krajobrazowe i liczne atrakcje turystyczne jest miejscem sobotnio-niedzielnego wypoczynku, oazą spokoju, gdzie wielu Krakowian postanowiło zamieszkać na stałe uciekając od wielkomiejskiego gwaru.

Nasza gmina jest tez doskonałą “bazą wypadową“ dla wszystkich, którzy będąc blisko Krakowa, pragną być też blisko natury, chcą korzystać z walorów przyrodniczych i kulturowych południowej części Jury Krakowsko-Częstochowskiej

położenie geograficzne .:. jaskinia wierzchowska .:. doliny jurajskie .:. zabytki .:. aktywny wypoczynek .:. szlaki turystyczne, trasy tematyczne .:. baza noclegowa i gastronomiczna

KRAKÓW

OJCOWSKI PARK NARODOWY

OJCÓW

MACZUGA HERKULESA

GROTA ŁOKIETKA

JASKINIA CIEMNA

JASKINIA NIETOPERZOWA

ZAMEK W PIESKOWEJ SKALE

KORZKIEWSKI PARK KULTUROWY

STADNINA KONI “BOTOJA“

PACZÓŁTOWICE - POLE GOLFOWE

STADNINA KONI HUCULSKICH W NIELEPICACH

DOLINA BOLECHOWICKA

DOLINA SZKLARKI

Zabytki architektury

We wsi Biały Kościół znajduje się Kościół p.w.św Mikołaja , który jest przykładem murowanej architektury sakralnej z II poł. XIX wieku.

W ołtarzu głównym kościoła znajduje się XVII wieczny obraz Matki Boskiej Śnieżnej.

Istnieje dawne podanie, że w miejscu obecnego kościoła znajdowała się przed wiekami kapliczka, przy której mieszkał starzec, a przejeżdżajacych tym traktem błagał o ofiarę na obielenie kosciółka.

Często utrzymany i wybielony zyskał nazwę Białego Kościoła.  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

We wsi Modlnica znajduje się piękny zabytkowy Kościół z XVI p. w. św. Wojciecha wieku z późniejszymi niewielkimi przeróbkami.

Jest to jeden z najstarszych tego typu obiektów sakralnych w Polsce.

Powstał w 1553 roku, a konsekrowany był w 1555.

Jest to prawdopodobnie trzeci kościół w Modlnicy, który podobnie jak wcześniejsze jest fundowany pod patronatem św. Wojciecha.

Wyrazem czci dla                swiętego jest także obraz namalowany przez Jana Zamojskiego, pochodzący z okresu późnego baroku, który znajduje sie w kościele parafialnym.

Kościół w Modlnicy wchodzi w skład Małopolskiego Szlaku Architektury Drewnianej

 

Barokowo-klasycystycznyDwór Konopków z II poł. XVIII wieku , otoczony pięknym parkiem ze starym drzewostanem. Budynek ten to doskonały przykład polskiej architektury dworskiej. Obecnie jest to Dom Pracy Twórczej Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Na przełomie XV iXVI wieku majątek w Modlnicy należał do bogatej rodziny Salomonów, którzy doprowadzili go do rozkwitu. 

W miejscu starego zamku obronnego Michał Salomon zbudował piękny renesansowy dwór.

 

W roku 1782 w posiadanie Modlnicy weszli Konopkowie Herbu Nowina, w rękach tej rodziny dwór pozostawał do 1945 roku.

 

Dom Konopków stał się miejscem spotkań wielu znakomitych osobistości ówczesnego świata artystycznego i naukowego. W 1949 roku przekazany został Uniwersytetowi Jagiellońskiemu jako Dom Pracy Twórczej, potem jako filia Muzeum UJ.

Od 1995 roku dwór spełnia rolę Ośrodka Konferencyjno-Recepcyjnego Rektora UJ.

 

Historia najstarszych miejscowości Gminy

Kącik historyczny gminy Zielonki

05.06.2008.

Spis treści Kącik historyczny gminy Zielonki Strona 2 Strona 1 z 2 1. Kościuszkowskie ślady Na polach pomiędzy Bosutowem a Dziekanowicami obozowało kilka tysięcy powstańców. Tu działa się historia... Historyk i sołtys Dziekanowic Mateusz Wyżga przy pomniku kosciuszkowskim w Bosutowie: w tle wzgorza nad Dziekanowicami, gdzie obozowali powstańcy Tadeusza Kościuszki i gdzie do ostatniej wojny znajdowała się mogiła zmarłych z ran odniesionych w walkach pod Racławicami  Trudno znaleźć ślady mogiły powstańców kościuszkowskich, którzy zmarli z ran w obozowisku pomiędzy Bosutowem a Dziekanowicami (gmina Zielonki). Jest natomiast szansa na dotarcie do spisu poległych z 1794 r. Takie zadanie postawił przed sobą Mateusz Wyżga, sołtys Dziekanowic, a zarazem doktorant historii w Akademii Pedagogicznej w Krakowie. Po zwycięstwie pod Racławicami 4 kwietnia 1794 r. wraz ze swymi oddziałami Tadeusz Kościuszko wycofał się przez Słomniki, Michałowice i Bibice pod Kraków. Obawiał się bowiem, że w razie otoczenia przez Rosjan nadwątlone siły powstańcze nie poradzą przeciwnikowi. Od 6 do 24 kwietnia kościuszkowcy obozowali na polach pomiędzy dworkiem kapitulnym w Bosutowie a wzgórzem rozdzielającym doliny Dłubni i Sudołu w Dziekanowicach. - To było doskonałe miejsce na obóz, roztaczały się stąd widoki we wszystkich kierunkach. Pod gołym niebem początkowo obozowało sześć tysięcy ludzi. Tylko naczelnik kwaterował w drewnianym dworku, po którym nie ma dziś śladu - mówi Mateusz Wyżga. Obóz był umocniony obwałowaniami ziemnymi, broniła go artyleria złożona z 33 armat i haubic, w tym zdobycznych. Tu, w Bosutowie, działa się historia: nobilitowano Bartosza Głowackiego, powstał projekt uniwersału połanieckiego, czyli wydanego nieco później dokumentu, który przyznawał chłopom pańszczyźnianym ograniczoną wolność osobistą. W Bosutowie sformowano regiment grenadierów krakowskich ze wszystkich chłopów, którzy po Racławicach nie rozeszli się do domów. Z czasem liczba obozujących wzrosła do 10 tysięcy osób, które pod wodzą Kościuszki wyruszyły pod koniec kwietnia w kierunku Igołomi. Na początku XIX wieku Michał Stachowicz namalował nawet obraz "Obóz Kościuszki pod Bosutowem". Jeszcze 100 lat temu na terenie dawnego obozu była mogiła powstańców zmarłych tu, przez te kilkanaście dni, z ran. - Część z obozujących po walce przybyła poharatana: z urwanymi rękami, nogami. W rany wdawała się gangrena, więc rozumie się samo przez się, że umierali - opowiada Mateusz Wyżga. Wiadomo nawet, jak wyglądała mogiła - był to kopiec o wysokości 6 metrów, początkowo zwieńczony drewnianym krzyżem, a potem prawdopodobnie obeliskiem lub pomnikiem. Już przed wojną mówiono, że "był pod ochroną państwową". Obecnie nie ma po nim żadnego śladu: czas zrobił swoje. Teraz to grunty prywatne. Obóz Tadeusza Kościuszki przypomina tylko pomnik w Bosutowie, ustawiony w 1894 r., więc w 100-lecie insurekcji. Podczas II wojny światowej zniszczyli go częściowo Niemcy, którzy również, jak zapamiętali starsi mieszkańcy, kazali rozkopać powstańczy grób, by uczynić z niego punkt obserwacyjny. Na tablicy pomnika, wmurowanej w latach 70. XX wieku, wspomniano, że stanął on ku czci "kosynierów i żołnierzy Naczelnika, którzy zmarli w Bosutowie z odniesionych ran w bitwie pod Racławicami" i zostali pochowani "w mogile na wzgórzu na granicy wsi Bosutów-Dziekanowice". Ilu ich było, tego nie wiadomo. - Trzeba przyjąć, że kilkudziesięciu, ale wciąż w tej kwestii nie można postawić kropki nad "i" - nie ukrywa historyk. Ale być może wkrótce to się uda. O tym, że w archiwum parafii św. Małgorzaty w Raciborowicach (gmina Michałowice), do której ongiś należały także Dziekanowice, na strychu znajduje się spis poległych, wspominał badaczowi były proboszcz ks. Stanisław Migas. - Zmarli nie zostali odnotowani w księgach parafialnych. Nie wiadomo dlaczego, może księża bali się represji? - zastanawia się Mateusz Wyżga. Udało się mu już uzyskać zgodę obecnego proboszcza ks. Wiesława Cholewy na przeprowadzenie badań archiwalnych. - Być może wśród ksiąg metrykalnych schowano również ten spis. Ksiądz Migas wspominał, że miał go w rękach. Myślę, że mam jeszcze szansę go odnaleźć. Ale to wymaga kwerendy, a kwerenda czasu - mówi Mateusz Wyżga. Sołtys chciałby, żeby zapomniana mogiła została kiedyś upamiętniona; niekoniecznie tam, gdzie powstańcy spoczęli na wieki, ale na pewno w Dziekanowicach. Może niewielkim pomnikiem lub choćby tablicą, właśnie z listą nazwisk poległych. Tekst i fot.: (SUB)     Tablica na pomniku w Bosutowie, która wspomina o istnieniu mogiły powstańców kościuszkowskich.

2. Tragiczny koniec nieszczęśliwej miłości

Fot. Małgorzata Kmita - Fugiel

Uwagę niejednego zwiedzającego kościół w Zielonkach przyciągają umieszczone na ścianach pamiątkowe tablice. Na jednej z nich - wmurowanej w dzwonnicę - widnieje epitafium Jana Cieszkowskiego. Jak głosi napis, był to dziedzic Pękowic i obywatel Wolnego Miasta Krakowa, zmarły w 1829 r. Nic ponad to o nim nie wiadomo.
Wiadomo za to - dzięki "Sądownictwu Rzeczpospolitej Krakowskiej" Józefa Louis-Wawela, wydanemu w 1884 r. w Krakowie - o historii córki Jana Cieszkowskiego, Julii. Swego czasu była to głośna i powszechnie znana w Krakowie sprawa.
Julia, dziewczyna młoda i piękna, zakochała się w niejakim Glinichu, synu piwowara z Radomia. Jednak z woli matki i za poduszczeniem pewnych osób, którym nie w smak był taki mezalians, miała wyjść za starego i bogatego kawalera Pisarzewskiego, słynnego ze "sknerstwa i oryginalności". Tuż przez ślubem pojawił się jednak w Pękowicach na koniu Glinich i poprosił ukochaną o chwilę pożegnania. Odeszli do znajdującej się za dworem altany - po chwili rozległ się huk dwóch strzałów: chory z bólu czy zazdrości kochanek postanowił pozbawić życia siebie i Julię. Pistolet załadował dwiema kulami - jednak w trakcie szamotaniny z dziewczyną, która nie chciała rozstać się z życiem, broń wypaliła dwukrotnie. Cieszkowska padła martwa.
Oszalały z rozpaczy Glinich uciekł z miejsca zbrodni i schronił się we młynie. Tam próbował popełnić samobójstwo, zadając sobie ciosy w brzuch i piersi nożem do skrobania ziemniaków. Pomimo ran przeżył - i został aresztowany. Słynny z daru wymowy mecenas Rzesiński rozwinął podczas procesu taką orację, że poruszył sędziów. Kochanek morderca uniknął śmierci, a po kilku latach więzienia został ułaskawiony. Nie wiadomo, jak ułożył sobie życie.
Losy Cieszkowskich nie są znane. Występuje wprawdzie w dokumentach z 1855 r. dziedziczka Pękowic Marianna Cieszkowska (umarła w 1864), ale czy była to matka czy siostra Julii, ofiary nieszczęśliwej miłości - źródła nie podają...

MATEUSZ WYŻGA

Ze strony internetowej gminy Zielonki